انواع مصاحبه های استخدامی
در مقاله قیل به توضیح و معرفی تکنیک های مصاحبه استخدامی پرداختیم .در ادامه میخواییم به ادامه بند های انواع مصاحبه استخدامی بپردازیم.
بندهای مصاحبه استخدامی به شرح زیر بود که مورد اول و دوم را بررسی کردیم
انواع مصاحبه های استخدامی(تکنیک های مصاحبه استخدامی)
1- مصاحبه موقعیتی (توصیف رفتاری )
2- مصاحبه مبتنی بر شایستگی
3- مصاحبه تلفنی
4- مصاحبه بصورت ميزگرد يا گروهي
5-مصاحبه تنش
6-مصاحبه بسته (از پيش طراحي شده)
7-مصاحبه باز (غير مشخص)
8-مصاحبه نيمه بسته (مخلوط)
حتما مطالعه شود: مقاله تکنیک های مصاحبه استخدامی
3-مصاحبه تلفنی:
در بین روش‌های مصاحبه استخدامی این روش چندان شایع نیست زیرا با روش‌های عادی مصاحبه در تناقض است. در این روش ملاقات رو در رو اهمیت چندانی ندارد اما مصاحبهکننده توانایی و مهارت کلامی فرد را می‌سنجد و سعی می‌کند با کشف مواردی که در صحبت‌های متقاضی وجود دارد، او را بشناسد.
متقاضی نیز باید با درک لحن صدای طرف مقابل و نشان دادن اشتیاق، هیجان و به‌طورکلی واکنش‌های مناسب در طول تماس تلفنی تأثیر مناسبی از خود به‌جای بگذارد. در این شکل از مصاحبه استخدامی بهتر است فرد متقاضی قلم و کاغذی در اختیار داشته باشد تا نکات لازم را یادداشت کند. با پرسش و پاسخ هر دو طرف می‌توانند به فرایند و جهت فکری یکدیگر دست پیدا کنند.
بسیاری از شرکتها قبل از مصاحبه حضوری مصاحبه تلفنی را ترتیب می دهند تا به نوعی غربالگری داشته باشند و چنانچه فرد توانایی متقاعد سازی و جوابگویی تلفنی را نداشته باشد در این مرحله رد می شود .
4-مصاحبه بصورت ميزگرد يا گروهي
بسیاری از مصاحبه کنندگان بر این باور هستند که انجام مصاحبه نباید به عهده یک نفر باشد و باید توسط چند مصاحبه گر انجام شود تا خطاهای ذهنی به حداقل برسد .بنابراین مصاحبه های گروهی را ترتیب می دهند .
این نوع از مصاحبه استخدامی، یکی از اضطراب‌آورترین انواع مصاحبه استخدامی است. در این روش فرد متقاضی از جانب چند مصاحبهکننده مورد پرسش‌های مختلف قرار می‌گیرد. متقاضی باید با همه‌ی این افراد تماس چشمی مناسب برقرار کند و هنگام جواب دادن به سؤالات تا جایی که ممکن است خود را با اعتماد به نفس نشان بدهد.
در هنگام پاسخ‌گویی به پرسش هریک از مصاحبه‌کنندگان، باید تماس چشمی را با سایر حضار نیز حفظ کرد. نگاه کردن تنها به یک فرد در جمع، تأثیرات نامناسب و ناخوشایندی بر سایر مصاحبه‌کنندگان خواهد داشت.
در شرکتهایی مثل والت دیسنی داوطلبان توسط مدیر منابع انسانی ، مدیران ارشد ، سرپرست مستقیم ، همکاران زبده و برخی مشاوران منابع انسانی مصاحبه می شوند.
5-مصاحبه تنش
در اين مصاحبه، بجاي كسب يا ارائه اطلاعات فيمابين طرفين، فقط مصاحبه‌كننده مي‌كوشد تا موجب بروز عكس‌العمل‌هاي عاطفي مصاحبه‌شونده نسبت به موقعيت‌ها شود.
مصاحبه‌كننده، مصاحبه‌شونده را صرفاً بمنظور مشاهده رفتارش، تكذيب كرده، حقير شمرده و بدليل سوء عملكرد گذشته سرزنش مي‌نمايد.
اين نوع مصاحبه در اغلب مواردي كه جايگاه شغلي مورد نظر با فشارهاي رواني روبروست توصيه می شود .
توجه داشته باشید زمان مصاحبه بيش از ۳۰ دقيقه بطول نيانجامد تا از دقت پاسخها و نهايتاً كيفيت مصاحبه، كاسته نشود.
در خصوص سئوالات و نحوه انتخاب روش مصاحبه نيز بايد كاملاً دقت نمود تا به منظور جلوگيري از تبديل مصاحبه به جلسه پرسش يكسويه، بيشتر از پرسشهاي باز استفاده گردد .
6-مصاحبه بسته(منظم و ساختار یافته)
اين نوع مصاحبه، حداقل آزادي را به مصاحبه‌شونده مي‌دهد. سوالات از قبل طراحی شده است . نتيجه اين نوع مصاحبه غالباً يكسان و دقيق خواهد بود هر چند ممكن است اطلاعات ضروري براي تصميم گيري به كارفرما ارائه ندهد. ولي به لحاظ علمي، اعتبار بيشتري نسبت به مصاحبه باز دارد.
از مصاحبه بسته در موارد زير استفاده مي‌شود:
ـ پاسخهاي بلي يا خير براي كسب اطلاعات كفايت نمايد.
ـ پاسخها موارد مشخصي باشند و نيازي به توضيح بيشتر نباشد.
ـ قصد داشته باشيد پس از شنيدن پاسخ به سئوال بسته، يك سئوال باز مطرح نمائيد.
7-مصاحبه باز
اين نوع مصاحبه، بيشترين آزادي را به مصاحبه‌شونده مي‌دهد. هيچ سئوالي از قبل طراحي شده وجود ندارد. مصاحبه‌كننده نيز خود را به هر وضعيتي سازگار مي‌نمايد و با استفاده از تجارب و توانائيهاي خود، به بررسي زمينه‌هايي كه بنظر وي و سازمان مهمتر هستند مي‌پردازد. در خصوص مقايسه بين اين دو نوع مصاحبه بايد بسيار توجه داشت چرا كه پس از جمع‌بندي نهايي ممكن است بين اطلاعات مكتوب از مصاحبه‌شوندگان هيچ رابطه و سنخيتي وجود نداشته و از هر يك، اطلاعات متفاوتي در دست باشد.
از پرسشهاي باز در موارد زير استفاده مي‌گردد:
ـ طرح زمينه‌هاي جديد براي بحث فيمابين دو طرف
ـ كشف اطلاعات بيشتر از متقاضي استخدام
ـ ارتباط دادن يك پاسخ با يك پاسخ ديگر
ـ آزمون خودآگاهي مصاحبه‌شونده ـ اطلاع از ميزان تحليل‌گر بودن مصاحبه‌شونده
8-مصاحبه نيمه بسته
اين روش، يك روش تركيبي است، بدين‌صورت كه سئوالات مشخصي از همه داوطلبان پرسيده مي‌شود ولي بهر حال به مصاحبه‌شوندگان اجازه داده مي‌شود به زمينه‌هاي ديگر و مخصوصاً زمينه‌هاي مورد علاقه خود نيز بپردازند.
بايد توجه داشت كه ميزان موفقيت در اين نوع مصاحبه نيز بستگي به مهارت و تخصص مصاحبه‌كننده دارد.
در مقالات اینده به مهارت های فرد مصاحبه کننده میپردازیم
نویسنده :مرضیه حسینی مدیر عامل شرکت کاوشگران بهبود کیفیت و مشاور سیستمهای ایزو و منابع انسانی