معرفی استاندارد سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت iso45001:2018 ( قسمت دوم )
معرفی استاندارد سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت iso45001:2018
در مقاله قبلی به معرفی ایزو 45001 و بندهای آن پرداختم در مقاله میخوایم به تشریح بندهای استاندارد iso45001:2018 بپردازیم
عناصر تشکیل دهنده ISO45001:2018
1-دامنه کاربرد (Scope)
2-مراجع قانونی (Normative references)
3-اصلاحات و تعاریف (Terms and definitions)
4- زمینه و بافت سازمان(Context of the organization)
5- رهبری و مشارکت کارکنان(Leadership and worker participation)
6- برنامه ریزی (Planning)
7- حمایت و پشتیبانی(Support)
8- عملیات(Operation)
9-ارزیابی عملکرد(Performance evaluation)
10-بهبود(Improvement)
در این مقاله 4 بند اول را مورد بررسی قرارمی دهیم.
بند اول : دامنه کاربرد
ملزومات برای یک سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی را مشخص کرده و راهنمایی هایی را برای استفاده ارائه می کند تا سازمان را قادر سازد تا محیط کار سالم و ایمنی را برای کارکنان ایجاد نماید .
در هر سازمانی کاربرد دارد که میخواهد با پیاده سازی و استقرار این سیستم خطرات را کاهش یا حذف کند .این سند به ایمنی محصولات و اسیب به اموال نمی پردازد.
این سند در هر سازمان بدون توجه به اندازه نوع فعالیت های آن قابل کاربرد هست و برای تحت کنترل نگه داشتن ریسک های ایمنی و بهداشت حرفه ای سازمان قابل اجرا هست.
بند دوم :مراجع قانونی
در این سند مرجع قانونی وجود ندارد.
معرفی بند اصلاحات و تعاریف:
مشارکت:
مشارکت در تصمیم گیری
یادآوری 1 : مشارکت شامل مشارکت و همکاری انجمن های ایمنی و بهداشت و در صورت وجود نمایندگان کارکنان می باشد.
مشاوره:
اخذ دیدگاه ها پیش از تصمیم گیری
یادآوری 1 : مشاوره شامل تعامل بین کمیته های ایمنی و بهداشت و نمایندگان کارکنان در صورت وجود می باشد.
پیمان کار:
سازمان خارجی که به سازمان طبق شرایط مورد توافق خدمات اراِئه می دهد.
یادآوری 1 : خدمات ممکن است شامل فعالیت های ساخت و ساز در میان فعالیت های دیگر باشد.
الزامات قانونی:
الزامات قانونی الزاماتی است که سازمان باید با آن مطابقت داشته باشد . الزامات دیگر الزاماتی است که یک سازمان مجبور است یا انتخاب می کند که طبق آن عمل کند.
یادآوری : در مورد این سند الزامات قانونی و الزامات دیگر الزامات مرتبط با سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی می باشد.
پایش:
تعیین وضعیت یک سیستم – یک فرآیند – یا یک فعالیت .
یادآوری یک: برای تعیین وضعیت ممکن است نیاز به کنترل – نظارت – و یا بررسی انتقادی داشته باشد.
حادثه:
رخداد ناشی از و یا در حین کار که منجر به آسیب و بیماری شود .
شبه حادثه:
ممکن است از یک رویداد بدون مصدومیت و بیماری ولی دارایی توان بالقوه آن، به عنوان یک “ شبه حادثه ” نام برده شود.
خطر:
منبعی دارای پتانسیل ایجاد آسیب یا بیماری
ریسک:
اثر ناشی از عدم قطعیت
انحراف از آنچه مورد انتظار است ممکن است مثبت یا منفی باشد
ریسک ایمنی و بهداشت OH&S:
ترکیبی از احتمال اتفاق افتادن یک رخداد مخاطره آمیز مرتبط به کار و شدت صدمه و بیماری که می تواند توسط آآن رخداد ایجاد شود .
بند چهارم : زمینه و بافت سازمان
1-4 درک سازمان و بافت آن:
سازمان باید مسائل داخلی و خارجی مرتبط با مقصد خود و نیز مواردی را که بر
توانایی سازمان در دستیابی به نتایج مورد انتظار سیستم مدیریت OH&S
آن تاثیر گذار است تعیین کند.
مسائل خارجی از جمله :
1-سیاسی،قانونی،اجتماعی،فرهنگی،مالی،فناوری،اقتصادی و رقابت بازار که میتواند بین المللی ،ملی یا محلی باشد.
2-ارتباطات با پیمانکاران فرعی ،تامین کنندگان ،شرکا و …
مسائل داخلی از جمله :
1-خط مش ها،اهداف، و برنامه هایی برای رسیدن به آنها
2-فرهنگ سازمانی ،ارتباط با کارکنان و ارزش های آنها
3-معرفی محصولات جدید و یا خدمات جدید،ابزارها فرایندها،نرم افزارها و زیر ساخت های سازمان و …
یکی از روش های شناسایی مسائل داخلی و خارجی سیستم مدیریت OH&S استفاده از تحلیل SWOT می باشد.
برای تجزیه و تحلیل مفهوم SWOT کلیک کنید
2-4 درک نیازها و انتظارات سایر طرف های ذینفع
سازمان باید موارد زیر را تعیین و شناسایی کند:
1- سایر طرف های ذینفع علاوه بر کارکنان که با سیستم مدیریت OH&S در ارتباط هستند.
2- نیازها و انتظارات مرتبط کارگران و سایر طرف های ذینفع
3- اینکه کدام یک از این نیازها و انتظارات، الزامات و شرایط قانونی و کدامیک جزء مقرارت هستند یا می توانند باشند.
4 -3 تعیین دامنه سیستم مدیریت OH&S
- مرزها و کاربرد سیستم مدیریت OH&S را تعیین کند
- در زمان تعیین این محدوده ، سازمان می بایست :
- 1-مشکلات داخلی و خارجی مربوط به 4-1 را در نظر بگیرید
- 2- ملزومات اشاره شده در 4-2 را به حساب آورد .
- 3- فعالیت های برنامه ریزی شده یا انجام شده مربوط به کار را به حساب آورد
4 – 4 سیستم مدیریت
سازمان باید یک سیستم مدیریت OH&S شامل :
فرایندهای مورد نیاز و تعاملات آن ها را مطابق الزامات این استانداردایجاد، پیاده سازی و نگهداری نموده و به طور مستمر بهبود بخشد.
در مقالات بعدی به تشریح بندهای دیگر استاندارد سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت ISO45001:2018 می پردازیم.
مراحل مشاوره و پیاده سازی استاندارد ISO45001:2018 توسط تیم مشاوره کاوشگران بهبود کیفیت
تهیه کننده : مرضیه حسینی-مشاور سیستم های مدیریتی سری ISO ، مدیریت منابع انسانی و استراتژیک