معرفی استاندارد سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت iso45001:2018 ( قسمت چهارم)
در مقاله قبلی به تشریح6 بند اول الزامات سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت ISO45001:2018 پرداختیم در این مقاله به تشریح 2 بند بعدی می پردازیم.
معرفی استاندارد سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت iso45001:2018
بند هفتم :پشتیبانی و حمایت
1-7-منابع
2-7-صلاحیت
3-7-آگاهی
4-7-ارتباطات
5-7-اطلاعات مدون
1-7-منابع:
- سازمان باید منابع مورد نیاز برای ایجاد، پیاده سازی،حفظ و نگهداری و بهبود مستمر سیستم مدیریتOH&S را تعیین و فراهم کند.
2-7-صلاحیت
سازمان باید:
1- شایستگی لازم کارگرانی را که بر عملکرد OH&S تأثیر میگذارند یا می توانند تأثیر بگذارند تعیین کند.
2-از اینکه کارگران از شایستگی لازم (شامل توانایی شناسایی خطرها) بر اساس تحصیلات ، آموزش یا تجربه مناسب برخوردارند، اطمینان حاصل کند.
3 –در صورت کاربرد، اقدام هایی را برای دستیابی و نگهداری شایستگی مورد نیاز انجام دهد و اثربخشی اقدام های انجام شده را ارزیابی کند.
4- اطلاعات مدون مناسبی را به عنوان شواهد شایستگی نگهداری کند.
3-7-آگاهی
کارکنان باید نسبت به موارد زیر آگاه باشند:
1 – خط مشی و اهداف OH&S
2 – سهم و کمک آنها به اثر بخشی سیستم مدیریت OH&S
3 – اثرات و عواقب بالقوه عدم انطباق با الزامات و شرایط سیستم مدیریت OH&S
4 – رویدادها و نتایج بررسی هایی که مرتبط با آنها هستند
5 –خطرات، ریسک های OH&S و اقدامات تعیین شده ای که مرتبط با آنها هستند.
6 – توانایی حذف خود از وضعیت هایی که در حال حاضر به عنوان وضعیت های خطرناک و جدی برای سلامت و زندگی مورد توجه قرار گرفته اند، و همچنین اصلاحاتی برای محافظت از آنها در برابر پیامدهای غیرضروری برای انجام چنین کاری.
4-7-ارتباطات
- سازمان باید فرآیند یا فرآیندهای مورد نیاز برای ارتباطات داخلی یا خارجی مرتبط با سیستم مدیریت OH&S را ایجاد، پیاده سازی و حفظ کند.
- سازمان باید هنگام توجه به نیازهای ارتباطاتی، جنبه های متعدد (مانند جنسیت، زبان، فرهنگ، سواد، عدم صلاحیت) را نیز مدنظر قرار دهد.
- سازمان همچنین باید اطمینان حاصل کند که دیدگاه های طرف های ذینفع خارجی، در ایجاد فرآیند یا فرآیندهای ارتباطی مورد توجه قرار گرفته اند.
2-4-7- ارتباطات داخلی (درونی)
سازمان باید :
- اطلاعات مرتبط را به صورت داخلی با سیستم مدیریت OH&S در میان سطوح و وظایف متعدد سازمان به جریان و تبادل بگذارد، از جمله تغییرات سیستم مدیریت OH&S
- اطمینان حاصل کند که فرآیند یا فرآیندهای ارتباطی، کارگران را توانمند می سازد تا برای بهبود مستمر همکاری کنند.
3-4-7-ارتباطات خارجی (بیرونی)
اطلاعات مرتبط با سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت iso45001:2018 را طبق فرایند ارتباطی استقرار یافته سازمان و با در نظر داشتن الزامات قانونی و سایر الزامات خود ، به بیرون سازمان اطلاع رسانی کند.
5-7-اطلاعات مدون:
1-5-7-کلیات:
- میزان اطلاعات مستند برای سیستم مدیریت OH&S یک سازمان می تواند به دلایل زیر از سازمانی به سازمان دیگر متفاوت باشد:
اندازۀ سازمان و نوع فعالیت ها، فرآیندها، محصولات و خدمات آن نیاز به شرح و توضیح رعایت الزامات و شرایط قانونی و سایر الزامات و شرایط
پیچیدگی فرآیندها و تعاملات آنها
شایستگی و صلاحیت کارگران
2-5-7-ایجاد و به روز رسانی
- هنگام ایجاد و به روزرسانی اطلاعات مستند، سازمان باید از موارد زیر اطمینان حاصل کند:
- مناسب بودن شناسایی و شرح و توضیح (مانند عنوان، تاریخ، مؤلف و تعداد ارجاعات)
- فرمت یا شکل (مانند زبان، نسخۀ نرم افزار)، گرافیک( و رسانه ها )کاغذی، الکترونیکی
3-5-7-کنترل اطلاعات مستند
اطلاعات مدون مورد نیاز سیستم مدیریت OH&S و این مستند، باید به منظور اطمینان از موارد زیر کنترل شود:
- در مکان و زمان مورد نیاز، در دسترس و برای استفاده متناسب است.
- در حد کفایت محافظت می شود
بند هشتم:عملیات
1-8- طرح ریزی و کنترل عملیات
1-1-8- الزامات عمومی
2-1-8-حذف خطرها و کاهش ریسک های OH&S
3-1-8-مدیریت تغییر
4-1-8-تامین
2-8- آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری
1-8- طرح ریزی و کنترل عملیات :
سازمان باید با انجام موارد زیر فرایندهای موردنیاز جهت برآوده سازی الزامات سیستم مدیریت OH&S و پیاده سازی اقدامات تعیین شده در بند 6 را طرح ریزی / پیاه سازی / کنترل و نگهداری نماید :
الف:تعیین معیارهایی برای فرایندها
ب: پیاده سازی کنترل روی فرایندها با توجه به معیارها
ج: نگهداری و حفظ اطلاعات مدون به منظور اطمینان از اینکه فرایندها به همان صورت که طرح ریزی شده اجرا شده اند .
د : تناسب کار با کارکنان
2-1-8-حذف خطرها و کاهش ریسک های OH&S
سازمان باید فرایندهایی برای حذف خطراتو کاهش ریسک های ایمنی و بهداشت حرفه ای با استفاده از سلسه مراتب کنترلی زیر،ایجاد،پیاده سازی و حفظ نماید:
الف:حذف خطرات
ب:جایگزینی با فرایندها،عملیات،مواد یا تجهیزات کم خطر.
پ:استفاده از کنترل های مهندسی و سازماندهی مجدد کار.
ت:استفاده از کنترل های اداری از جمله آموزش.
ث:استفده از وسایل حفاظت فردی مناسب.
3-1-8-مدیریت تغییر
- محصولات، خدمات و فرآیندهای جدید، یا تغییراتی در محصولات، خدمات و فرآیندهای موجود.
- تغییرات در الزامات و شرایط قانونی و سایر الزامات و شرایط.
- تغییرات در دانش یا اطلاعات دربارۀ خطرات و ریسک های OH&S.
- توسعه و پیشرفت ها در دانش و فناوری.
- سازمان باید فرآیندی را برای پیاده سازی و کنترل تغییرات موقت و دائم برنامه ریزی شده ای که بر عملکرد OH&S تأثیر میگذارند ایجاد کند، از جمله:
- محصولات، خدمات و فرآیندهای جدید، یا تغییراتی در محصولات، خدمات و فرآیندهای موجود،
- تغییرات در الزامات و شرایط قانونی و سایر الزامات و شرایط
- تغییرات در دانش یا اطلاعات دربارۀ خطرات و ریسک های OH&S
- توسعه و پیشرفت ها در دانش و فناوری.
4-1-8-تامین
- 1-4-1-8-الزامات عمومی(کلیات)
سازمان باید فرایندهایی را برای کنترل خرید محصولاتو خدمات به منظور حصول اطمیناناز انطباق آنهابا سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه ای خود،ایجاد،پیاده سازی و حفظ نماید
- 2-4-1-8-پیمانکاران
- سازمان باید فرآیند یا فرآیندهای تدارکات خود با پیمانکاران را به منظور شناسایی خطرات و دسترسی به کنترل ریسک های OH&S ناشی از موارد زیر، ایجاد، پیاده سازی و حفظ کند:
- فعالیت ها و عملیات پیمانکاران که سازمان را تحت تأثیر قرار می دهند
- فعالیت ها و عملیات سازمان که کارگرانِ پیمانکاران را تحت تأثیر قرار می دهند
- فعالیت ها و عملیات پیمانکاران که طرف های ذینفع و علاقمند در محیط کار را تحت تأثیر قرار می دهند.
سازمان باید اطمینان حاصل کند که الزامات و شرایط سیستم مدیریت OH&S توسط پیمانکاران و کارگران شان رعایتمی شود. فرآیند تدارکات سازمان نیز باید معیار ایمنی و سلامت شغلی را برای انتخاب پیمانکاران تعریف و بکار گیرد.
- 3-4-1-8-برون سپاری
سازمان باید اطمینان حاصل کند که فرآیندها و وظایف برون سپاری شده تحت کنترل سازمان هستند.
سازمان همچنین باید مطمئن شود که برون سپاری هایش مطابق با الزامات و شرایط قانونی و سایر الزامات و شرایط هستند و به نتایج مورد نظر سیستم مدیریت OH&S می انجامد. نوع و میزان کنترل این فرآیندها و وظایف نیز باید در سیستم مدیریت OH&S تعریف شود.
2-8-برنامه واکنش در شرایط اضطراری
سازمان باید فرآیندی را برای آماده سازی و پاسخ به وضعیت های اضطراری بالقوه ایجاد، پیاده سازی و حفظ کند.
1)دادن یک پاسخ برنامه ریزی شده به وضعیت های اضطراری، از قبیل ارائه کمکهای اولیه.
2)ارائه آموزش برای پاسخ برنامه ریزی شده.
3) آزمون دوره ای و تمرین قابلیت پاسخ برنامه ریزی شده.
4)ارزیابی عملکرد و در صورت لزوم تجدیدنظر در پاسخ برنامه ریزی شده.
5) ارائه اطلاعات مرتبط به تمام کارگران در مورد وظایف و مسئولیت هایشان.
6)ارائه اطلاعات مرتبط به پیمانکاران، ویزیتورها، خدمات پاسخ اضطراری، مقامات دولتی و جامعه محلی.
در نظر گرفتن نیازها و قابلیتهای تمام طرفهای ذینفع و علاقمند و اطمینان یافتن از اینکه آنها به صورت مناسبی درگیر توسعه و پیشرفت پاسخ برنامه ریزی شده.
وضعیت های اضطراری قابل پیش بینی که باید طرح ریزی لازم برای آنها انجام گیرد می تواند شامل موارد ذیل باشد:
• حريق و انفجار
• شکست كنترل های كليدی (مانند از دست رفتن كنترل منابع انرژی يا خدمات.)
• شکست های ساختاری
• صدمات در محيط كاری
• نشت و رها شدن برنامه ريزی نشده ی محصول يا مواد ديگر
• نشت مواد راديواكتيو
• نقض امنيت و خرابکاری
• شيوع بيماری
• بي نظمي داخلي و اقدامات نظامي
• حوادث طبيعي و ژئو فيزيکي
• و ساير رويدادهای اضطراری كه بوسيله شناسايي خطرات و اثرات مشخص مي شوند.
اقدامات مقابله با وضعیت اضطراری علاوه بر سایر موارد، موضوعات ذیل را شامل می شود:
- سيستم های توقف اضطراری
- وسايل اطفاء حريق
- روش های تخليه اضطراری
- وسايل نجات
- كاركنان و تجهيزات كمک های اوليه
- متخصصين بهداشت و درمان .
لازم است که طرح های اضطراری:
- به طور واضح بيان شوند.
- به خوبي تمرين شوند.
- تيم های مقابله با وضعيت اضطراری داخلي و خارجي را هماهنگ كنند.
- توجه خاصي به ارتباط خارجي داشته باشند.
- شامل گزارش و تحقيق رويدادها باشد.
- تأثيرات زيست محيطي اقدامات صورت گرفته برای مديريت شرايط اضطراری (مانند اثرات جاری شدن آبي كه برای اطفاء حريق مورد استفاده قرار مي گيرد) در نظر بگيرند.
در مقاله آینده به ادامه تشریح بندهای ISO45011:2108 می پردازیم.
مراحل مشاوره و پیاده سازی استاندارد ISO45001:2018 توسط تیم مشاوره کاوشگران بهبود کیفیت
تهیه کننده : مرضیه حسینی-مشاور سیستم های مدیریتی سری ISO ، مدیریت منابع انسانی و استراتژیک
برای شرکت در دوره تشریح الزامات و ممیزی سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت ISO45001:2018 که توسط شرکت کاوشگران بهبود کیفیت برگزار می شود کلیک کنین